เพราะประวัติพระเครื่องถือเป็นชุดข้อมูลแรกๆ ที่สำคัญ โดยเฉพาะมือใหม่ที่เริ่มต้นเข้าวงการ รวมถึงผู้ที่มีพระเครื่องเก่าเก็บอยู่ที่บ้าน หรืออยู่ในช่วงสะสมเพื่อลงทุนแบบคนรุ่นใหม่! นอกจากความรู้เกี่ยวกับเนื้อพระและพุทธคุณ วันนี้เราขอชวนทุกท่านมารู้จักประวัติพระเครื่องในสมัยต่างๆ ความศักดิ์สิทธิ์ที่ถูกส่งต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน…

‘ของที่ระลึก-รำลึกหลักคำสอน’ จุดประสงค์ตั้งต้นของพระเครื่อง

ย้อนกลับไปในประวัติของพระเครื่อง จะเห็นว่าแรกเริ่มเดิมทีเราได้รับการแพร่ขยายมาจากประเทศอินเดีย โดยมีวัตถุประสงค์หรือจุดเริ่มต้นให้ผู้คนในสมัยนั้นใช้เป็นตัวแทนในการยึดหลักคำสอนทางพุทธศาสนา ซึ่งมีบทบาทสำคัญและยึดโยงกับผู้คนในสมัยก่อนเป็นอย่างมาก

• ของที่ระลึกช่วยยึดโยงจิตใจ เนื่องจากชาวพุทธสมัยก่อนนิยมเดินทางไปสังเวชนียสถาน ซึ่งเป็นสถานที่ที่มีประวัติเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า เพื่อระลึกถึงพระพุทธเจ้าและปลงสังขาร โดยชาวพุทธมักเก็บเอาเมล็ดต้นพระศรีมหาโพธิ์กลับมาเป็นที่ระลึก ในเวลาต่อมาจึงได้มีการพัฒนาเอาดินมาปั้นเป็นรูปลักษณะต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา เช่น สถูป เพื่อให้คนได้นำกลับไปเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ และช่วยให้รำลึกนึกถึงหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าในอีกทางหนึ่ง
• สลักคำสอนไว้เป็นหลักฐานศาสนา เนื่องจากชาวพุทธในสมัยก่อนนั้น ต้องการรักษาศาสนาให้คงอยู่ต่อไป และเพื่อเป็นหลักฐานว่าเคยมีศาสนาพุทธอยู่ในสมัยก่อน จึงได้เริ่มสลักคาถาและหลักคำสอนทางศาสนาไว้กับพระพิมพ์นั่นเอง

พระเครื่อง คือ องค์พระที่สร้างขึ้นจากแม่พิมพ์หลายลักษณะ เช่น การปั๊ม การหล่อ การฉีด รวมถึงการพิมพ์

พระพิมพ์ คือ องค์พระที่สร้างขึ้นจากวิธีการพิมพ์ด้วยแม่พิมพ์เท่านั้น

โดยในปัจจุบันเราจะนิยมเรียกกันว่า “พระเครื่อง” เนื่องจากรูปแบบการสร้างพระพิมพ์ที่เปลี่ยนไป ไม่ได้เก็บไวในเจดีย์(กรุ)เหมือนสมัยก่อน แต่นิยมสร้างขึ้นเพื่อพกพาเป็นพุทธคุณ จนกลายเป็น “พระเครื่อง” ในที่สุด

ศิลปะพระเครื่องแต่ละสมัย เรื่องควรรู้ของนักสะสมรุ่นใหม่!

ในแต่ละช่วงที่ศาสนาพุทธได้แพร่ขยายเข้ามาในประเทศไทยบ้านเรา ก็ได้เริ่มมีแนวคิดอื่นๆ เข้ามาผสานตามแต่ละสมัยอย่างโดดเด่น ควบคู่กับศิลปะการปั้นที่ได้รับอิทธิพลในช่วงเวลานั้นๆ ดังนี้

• สมัยทวารวดี เป็นช่วงสมัยแรกๆ ของพระพิมพ์ในลักษณะดินเผาและยังไม่มีเส้นขอบที่คมชัดมาก โดยมักเป็นพระพิมพ์ที่มีความโค้งมนทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ซึ่งยังคงเป็นศิลปะที่ได้รับอิทธิพลจากอินเดีย นอกจากนี้ พระพิมพ์ในสมัยทวารวดีมักเป็นปางพระพุทธเจ้าประทับปางสมาธิ ปางแสดงธรรม ปางยืนตริภังค์ หรือยืนเอียงสะโพก เป็นต้น
• สมัยสุโขทัย เป็นช่วงที่ศิลปะพระพิมพ์เริ่มมีเรื่องราวของพระพุทธเจ้ามากขึ้น และยังได้รับอิทธิพลศิลปะทางพุทธศาสนาจากประเทศศรีลังกา มักมีพระพักตร์รูปไข่ พระเนตรเหลือบต่ำ พระหัตถ์ซ้ายยกขึ้นแสดงอภัยมุทรา หรือปรางประทานอภัย นอกจากนี้ยังเป็นศิลปะที่มักปรากฏอยู่บนจิตรกรรมฝาผนังที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับบ้านเมืองในช่วงสมัยสุโขทัยและการสร้างพระพุทธรูปลีลาต่างๆ
• สมัยอยุธยา เป็นช่วงที่มีกษัตริย์ปกครองทั้งหมด 5 ราชวงศ์ โดยมีราชวงศ์อู่ทองปกครองเป็นราชวงศ์แรก และเนื่องจากยังเป็นสมัยที่มีการทำศึกสงคราม จึงเป็นช่วงที่มีคติความเชื่อในเรื่องของเครื่องราง ของขลัง มีการสร้างผ้ายันต์ ตะกรุด การนำพระสงฆ์ หรือพระพุทธรูป รวมถึงการนำพระพิมพ์ติดตัวไป เพื่อเป็นขวัญกำลังใจในการออกรบ โดยพระพิมพ์ในสมัยอยุธยาจะเป็นเนื้อดินและชินเป็นส่วนใหญ่ ทั้งยังเป็นพิมพ์ประจำวัน เช่น พิมพ์ปางมารวิชัย พิมพ์ปางพญาชมภู โดยจะมีลายเส้นที่คมชัดและสวยงามตามแบบฉบับช่างหลวง

นอกจากนี้ พระพิมพ์ พระเครื่อง ยังได้รับความนิยมสูงสุดในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อเน้นสร้างขวัญและกำลังใจแก่ทหาร รวมถึงชาวบ้านในยุคนั้น ต่อมาจึงได้เริ่มมีการแลกเปลี่ยนเกี่ยวกับพุทธคุณหลังศึกสงคราม เช่น พุทธคุณแคล้วคลาด เมตตา และมหาเสน่ห์ จนกลายเป็นความชื่นชอบและการแลกเปลี่ยนกันในกลุ่มผู้ที่สนใจในพระเครื่อง สืบต่อกันมาจนถึงสมัยธนบุรี และรัตนโกสินทร์ในปัจจุบัน

และนี่คือประวัติพระเครื่องที่อาจมีข้อบ่งชี้ในด้านศิลปะพระเครื่องตามแต่ละยุค เพื่อให้นักสะสมรุ่นใหม่ได้ศึกษาและต่อยอดความเข้าใจเกี่ยวกับพระเครื่องในแต่ละยุค แต่ละรุ่นได้ดีขึ้น รวมถึงผู้ที่มีพระเครื่องเก่าแก่ที่บ้าน ซึ่งเป็นของสะสมที่ตกทอดรุ่นสู่รุ่นและอยากเปลี่ยนเป็นการลงทุนสร้างกำไร สามารถตรวจสอบว่าเป็นพระแท้หรือไม่ ด้วยแอป ‘SKCheck’ แอปช่วยเช็กพระเครื่องแท้โดยเซียนพระมากประสบการณ์

ตรวจสอบโดยทีมงานเซียนพระมืออาชีพที่มีคุณภาพ รับประกันโดยโอ๊ต บางเเพ

☑️ แอดไลน์ @skcheck

☑️ หรือคลิก https://lin.ee/didOn9m

☑️ สอบถาม / ติดตามรายละเอียด : เพจ SK Check สันขวาน by โอ๊ต บางแพ